شهریور ۲۴ ۱۴۰۰
مستحق للغیر درآمدن مهریه چه تاثیری بر حق زن بر مهر دارد؟آیا ارزیابی و برآورد و تعیین مهریه بر اساس مهریه باطله صحیح است یا بایستی مهرالمثل تعیین گردد؟
در این باره نظریه مشورتی صادر شده که ذیلاً درج می گردد:
نظریه مشورتی شماره پرونده ۱۰۲۰/۸۸/۷ مورخ : ۱۴۰۰/۰۴/۱۹
استعلام :
چنانچه در عقد دائم مهریه زوجه عين معین از نوع غیر منقول باشد و پس از عقد کاشف به عمل آید که مهریه موصوف مستحق للغير و در حال حاضر زوج نیز فوت نموده است با عنایت به مواد ۱۰۸۴ و ۱۱۰۰ قانون مدنی
۱-آیا زوجه مستحق قیمت زمان مطالبه مهریه می باشد یا زمان فوت زوج ؟
۲- آیا زوجه می تواند در خواست مطالبه اجرت المثل مهریه عین معینی را نماید که مستحق للغير است ؟
پاسخ :
۱-در فرض سؤال که مهریه زوجه ( مال غیر منقول ) مستحق للغير بوده و زوج فوت کرده است ؛ اولاً، موضوع منصرف از حکم ماده ۱۰۸۴ قانون مدنی است و بر اساس ماده ۱۱۰۰ این قانون ، زوجه مستحق بدل آن اعم از مثل یا قیمت مال است ؛ مگر آن که صاحب مال اجازه دهد .
ثانيا ، بدل باید اقرب به اصل مال از حيث مالیت ، صفات و خصوصیات باشد و فوت متعهد ( در فرض سؤال زوج ) تأثیری در این حکم و محاسبه قیمت بر اساس تاریخ فوت وی ندارد و با استفاده از ملاک ماده ۴۶ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ قیمت مال موضوع مهریه با تراضی طرفین ( در فرض سؤال دیگر وراث زوج ) و در صورت عدم تراضی ، توسط دادگاه و با ارجاع امر به دادگستری تعیین می شود و بدیهی است که ارزیابی کارشناس باید بر اساس قیمت روز ملک کارشناس رسمی صورت گیرد .
۲- در فرض سؤال که مهریه مستحق للغير بوده است ؛ محل و موجبی برای مطالبه اجرت المثل از ناحیه زوجه نیست ؛ زیرا مالکیت و حقی برای زوجه در ملک موضوع مهریه محقق نشده است تا وی بتواند اجرت ایام تصرف آن توسط زوج را مطالبه کند .