تحصیل پروانه ساختمانی و تاثیر آن بر نوع تصمیم کمیسیون ماده ۱۰۰ و در وهله بعد شعب دیوان عدالت اداری، موضوع این مطلب است.

کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی است.تخلف ساختمانی شامل احداث بنای پروانه، ساخت و ساز مازاد یا خلاف پروانه و استفاده از ملک مسکونی به عنوان محل کسب و پیشه در منطقه غیر تجاری و دیگر موارد استثنایی تر مانند تجاوز به معابر می گردد.

اما در مواردی ملاحظه می گردد که بر اساس وعده های شفاهی برخی کارمندان شهرداری، یا با تکیه بر رویه های غلط، مالک یا سازنده قبل از گرفتن پروانه ساختمانی، شروع به ساخت و ساز می نمایند در اینجا حتی ممکن است، عوارض و هزینه های صدور پروانه نیز پرداخت شده باشد، ولی صلاح بر این است که عملیات ساختمانی بعد از گرفتن پروانه آغاز گردد.

در دادنامه زیر ملاحظه می نمایید که حتی مفقود شدن پروانه، قبل از تحویل به متقاضی، در حکم احداث بنای بدون پروانه تلقی گردیده است.

رای دیوان عدالت اداری در مورد آثار تحصیل پروانه ساختمانی

‌مقدمه: الف ـ شعبه دوم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۱۱۲۳,۷۳ موضوع شکایت آقای علی راحتی طلب بطرفیت شهرداری منطقه ۲ یزد به خواسته نقض رای کمیسیون شماره ۴ ماده صد و تعدیل جریمه تعیین شده‌بشرح دادنامه شماره ۳۵۹ مورخ ۷۵.۴.۲۴ چنین رای صادر نموده است، شاکی جهت احداث ۷۲۰ متر مربع تقاضای پروانه ساختمان نموده و تمام‌مراحل آن را به پایان رساند و عوارض مربوط را پرداخت نموده، النهایه قبل از تسلیم پروانه پرونده مربوطه منفقود گردیده و شاکی نیز با اطمینان به‌صدور پروانه اقدام به احداث‌بنا نموده لذاتعیین جریمه در مورد ۷۲۰ متر مربع به عنوان اینکه بدون پروانه احداث شده صحیح نمی‌باشد و به لحاظ‌اینکه کمیسیون محترم تجدید نظر در رای معترض عنه بدون کسر ۷۲۰ متر مربع از کل بنا اقدام به صدور رای و تعیین جریمه نموده بنظر مخدوش و با‌نقض آن پرونده به کمیسیون همعرض جهت رسیدگی مجدد با رعایت رای دیوان ارسال می‌گردد.

ب ـ شعبه دوم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۱۶۹۳.۷۵‌ موضوع شکایت آقای حسن هرندی بطرفیت شهرداری منطقه ۲ یزد به خواسته نقض رای کمیسیون شماره ۴ ماده صد قانون شهرداریها و تعدیل جریمه‌تعیین شده بشرح دادنامه شماره ۲ مورخ ۷۶.۱.۶ چنین رای صادر نموده است، هر چند که مراحل اولیه صدور پروانه انجام شده بود لکن بهر حال تا‌پروانه صادر نشود اقدام به احداث بنا بدون پروانه تلقی می‌شود، لذا تعیین جریمه برای مساحت ۷۵۹ متر مربع بنای در حد تراکم بدون پروانه براساس‌تبصره ۴ ماده صد و برای ۲۶۱ متر مربع مازاد بر تراکم بموجب ذیل همان تبصره براساس تبصره ۲ به مبلغ مزبور تخلفی از مقررات نبوده و ایرادی بنظر‌نمی‌رسد و به کیفیت مطروحه رای به رد شکایت صادر می‌گردد.

‌هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، در تاریخ فوق به ریاست آیت ا… موسوی تبریزی و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی‌و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید:

رای هیأت عمومی

‌با عنایت به صراحت ماده ۱۰ قانون شهرداری که بموجب آن مالکین اراضی واقع در شهرها و حریم آن مکلف به اخذ پروانه ساختمانی از شهرداری‌گردیده‌اند و اقدام به احداث ساختمان قبل از تحصیل پروانه وجاهت قانونی ندارد، بنابراین دادنامه شماره ۲ مورخ ۷۶/۱/۶ که متضمن این معنی است‌ موافق اصول و موازین قانونی تشخیص می‌گردد. این رای به استناد قسمت اخیر ماده ۲۰ قانون دیوان عدالت اداری در موارد مشابه برای شعب دیوان و‌سایر مراجع مربوطه لازم الاتباع است .( رای وحدت رویه شماره ۹۳ مورخ ۱۳۷۷/‍۰۵/۱۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)

این مطلب توسط مسعود فریدنی ( وکیل دعاوی ملکی و شهرداری) در مورد اثر تحصیل پروانه ساختمانی تدوین گردیده است.