نظریه مشورتی درباره تامین خواسته چک و خسارت احتمالی به شماره ۶۳۷۹/۷ مورخ ۲۳/۹/۱۳۷۳

« صدور قرار تأمین خواسته در مورد چکهای صادره بر عهده بانک نیاز به پرداخت خسارات احتمالی ندارد»

سوأل: با توجه به ماده ۳۰۵، ۲۹۵، ۲۹۳، ۲۸۰و ۲۳۶ قانون تجارت در خصوص مقررات راجع به برات، سفته و چک و همچنین رأی وحدت رویه شماره ۵۳۶ مورخ ۱۰/۷/۱۳۶۹ آیا لازمه صدور قرار تأمین خواسته، مراجعه دارنده چک به بانک محال علیه در مدت زمان معینی پس از فرا رسیدن سر رسید چک هست یا خیر؟

نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه

چکهای صادره عهده بانک های مجاز چون در حکم اسناد لازم الاجراء می باشد و از طرفی رأی وحدت رویه شماره ۵۳۶ مورخ ۱۰/۷/۱۳۶۹ هیأت عمومی نیز که گواهی عدم پرداخت صادره از بانک محال علیه را که در مهلت ۱۵ روز به بانک مراجعه شده در حکم واخواست می داند و مطابق مواد ۲۹۲ و ۳۱۴ قانون تجارت۲ در صورتی که چک واخواست شود پس از اقامه دعوی محکمه مکلف است به تقاضای دارنده چک معادل وجه آن را از اموال مدعی علیه تأمین نماید. لذا در صورت مطالبه وجه چک که واخواست شده باشد نیازی به تودیع خسارت احتمالی برای صدور قرار تأمین خواسته ندارد.

شایان ذکر است رای وحدت رویه شماره ۵۳۶ دیوان عالی کشور مقرر داشته است:

 قانون صدو‌ر چك مصوب ۱۳۵۵ در مادتين ۲ و ۳ و قانون تجارت به شرح مواد ۳۱۰ تا ۳۱۵ شرايط خاصي را در مورد چك مقرر داشته كه از آن جمله كيفيت صدو‌ر چك و تكليف دارنده چك از لحاظ موعد مراجعه به بانك و اقدام بانك محال‌عليه به پرداخت و‌جه چك يا صدو‌ر گواهي عدم تأديه و‌جه آن و و‌ظيفه قانوني بانك داير به اخطار مراتب به صادركننده چك مي‌باشد. مسؤو‌ليت ظهرنويس چك موضوع ماده (۳۱۴) قانون تجارت هم براساس اين شرايط تحقق مي‌يابد و و‌اخواست برات و سفته به ترتيبي كه در ماده (۲۸۰) قانون تجارت قيدشده ارتباطي با چك پيدا نمي‌كند بنابراين گواهي بانك محال‌عليه داير به عدم تأديه و‌جه چك كه در مدت ۱۵ رو‌ز به بانك مراجعه شده به منزله و‌اخواست مي‌باشد و رأي شعبه ششم ديوان‌عالي كشور كه هيأت عمومي حقوقي ديوان‌عالي كشور هم با آن موافقت داشته صحيح و منطبق با موازين قانوني است اين رأي برطبق ماده و‌احده قانون و‌حدت‌رو‌يه قضايي مصوب ۱۳۲۸ براي شعب ديوان‌عالي كشور و دادگاه‌ها در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.

این مطلب با موضوع نظریه مشورتی درباره تامین خواسته تامین خواسته چک و خسارت احتمالی تدوین گردیده است.

بیشتر بدانید: نمونه دادخواست مطالبه وجه چک

تدوین: مسعود فریدنی

وکیل پایه یک دادگستری

تلفن: ۰۹۱۲۳۹۷۸۱۱۷