《 صرف وجود وجه التزام کافی ، برای عدم انجام تعهد انجام تعهد و فسخ قول نامه و پرداخت آن نیست.》

سئوال : در اکثر قولنامه ها و مبایعه نامه ها عبارت زیر 《 اگر هریک از طرفین معامله به هر عنوان از معامله منصرف شود باید مبلغ … ریال به عنوان خسارت به طرف دیگر پرداخت کند. 》 یا مشابه آن قید می گردد. آیا این قید به منظور تاُکید پایه های معامله و وجه التزام برای عدم امکان استفاده از فسخ معامله تحت هر عنوان مورد توجه متعاملین است، یا به منظور است که هر گاه یکی از طرفین از انجام معامله اعلام انصراف نمود معامله فسخ می شود النهایه منصرف شونده باید مبلغ تعیین شده را به عنوان خسارت و ضرر و زیان به طرف دیگر پرداخت نماید؟

نظریه اداره کل حقوقی قوه قضائیه به شماره ۷/۶۸۸ مورخ ۱۳۷۶/۲/۳

صرف وجه التزام ، کافی برای عدم انجام تعهد و فسخ قول نامه و پرداخت نیست بلکه باید به مفاد قرار داد و عباراتی که به کار برده شده و مجموع شرایط توجه کرد. در صورتی که از عبارات قول نامه استفاده شود که طرفین حق انصراف از معامله را برای خود در ازای پرداخت مبلغی محفوظ داشته اند در این صورت طرف مقابل فقط حق مطالبه وجه التزام را خواهد داشت و اگر عبارات قول نامه به نحو دیگری باشد مثلاً قید شود که در صورت تخلف متخلف علاوه بر الزام به انجام معامله باید فلان مبلغ را بپردازد ، طرف مقابل حق خواهد داشت که از متخلف هم وجه التزام مطالبه کند و هم الزام او را به انجام معامله بخواهد.