بحثی در خصوص مجازات فحاشی و توهین در قانون مجازات اسلامی

دعاوی کیفری

مجازات فحاشی و توهین و نکاتی در مورد این جرایم موضوع این نوشتار است.

سوال این است که منظور از فحاشی و توهین چیست؟

مجازات فحاشی

معنای توهین و فحاشی

طبق روال معمول بایستی حکم قانون را در این باره ملاک عمل و تفسیر قرار داد.

در ماده ۶۰۸ قانون مجازات (بخش تعزیرات ) آمده است:

توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد به مجازات شلاق تا (۷۴) ضربه و یا پنجاه هزار‌تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود

ملاحظه می گردد که در این ماده:

۱-توهین اعم از فحاشی و بکارگیری الفاظ رکیک قلمداد شده است.

۲-تعریفی از مفاهیم توهین و فحاشی ارائه نشده است.

۳-قانونگذار با بیان مصادیق جرم توهین در مقام انتقال مفهوم جرم بوده است و موارد مذکور جنبه تمثیلی دارند.

۴-علی رغم کاربرد استثنایی عرف در حقوق کیفری ،در خصوص جرم توهین ،رجوع به عرف اجتناب ناپذیر است.

بنابراین هر گونه عملی که با توجه به شرایط شخصی بزه دیده و نیز اوضاع و احوال محل «توهین» به حساب آید،مشمول جرم مذکور است.

بنابراین ممکن است عملی که در یکی از روستاهای دورافتاده ایران ،توهین تلقی می شود ،در شهر تهران بازخوردی به عنوان اهانت نداشته باشد.

تفکیک بین توهین و فحاشی از یک سو و جرم قذف از سوی دیگر

با توجه به ماده ۶۰۸ قانون مجازات اگر استعمال الفاظ رکیک مشمول حد قذف باشند براساس آن جرم مورد پیگرد قرار خواهند گرفت.

اما منظور از قذف چیست؟

ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی در مقام بیان تعریف قذف ،تصریح داشته است:

 قذف عبارت است از نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر هرچند مرده باشد

اما با توجه به سختگیری شارع برای انتساب جرایم حدی به اشخاص ،موارد بسیاری وجود دارد که علیرغم نسبت دادن اعمال شنیع اخیر به مخاطب، موضوع مشمول حد قذف نیست.

مثلاً در ماده ۲۴۶ همان قانون آمده است:

قذف باید روشن و بدون ابهام بوده، نسبت دهنده به معنای لفظ آگاه و قصد انتساب داشته باشد گرچه مقذوف یا مخاطب در حین قذف از مفاد آن آگاه نباشد.

از طرفی در ماده ۲۴۸ قانون مجازات اسلامی آمده است: هرگاه قرینه ای در بین باشد که مشخص گردد منظور قذف نبوده است، حد ثابت نمی شود.

بنابریان می توان گفت در موارد مذکور که متهم فحش هایی را به کار برده است که به دلایل پیش گفته عنوان «قاذف» به او اطلاق نمی گردد، بدون شک مشمول بزه توهین می گردد.

مجازات فحاشی و توهین چیست؟

مجازات فحاشی و توهین با توجه به ماده ۶۰۸ قانون مجازات (کتاب تعزیرات) عبارت است از شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی

روشن است که چنین مجازات خفیفی اثر لازم برای بازدارندگی مجرم از شروع به ارتکاب جرم و تکرار آن را ندارد.

هر روز در مشاجرات خیابانی ، اختلاف بین همسایگان بابت موضوعاتی مانند پارک خودرو و مزاحمت های همسایگی و متاسفانه حتی در موقع رانندگی موارد زیادی از جرایم فحاشی و توهین رخ می دهد.

هر چند راهکار درازمدت برای کاسته شدن از آمار این جرایم ،آموزش های فرهنگی در خانواده ها  و مدارس است،با این حال در کوتاه مدت می بایست مجازات فحاشی و توهین در حدی باشد که فرد مرتکب از تکرار این جرم خودداری نماید.

آیا مجازات فحاشی و توهین قابل تعلیق است؟

مجازات فحاشی و توهین مستنداً به مواد ۴۶ و ۴۷ قانون مجازات اسلامی ،قابل تعلیق می باشد.

مرور زمان مجازات فحاشی و توهین چگونه است؟

مرور زمان تعقیب جرم توهین و فحاشی هفت سال می باشد یعنی در صورتی که از تاریخ وقوع جرم تا انقضای ۷سال تعقیب نشده یا از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی تا انقضای ۷سال به صدور حکم قطعی منتهی نگردیده باشد ،پیگیری این جرم متوقف می گردد.

همچنین مرور زمان اجرای مجازات فحاشی و توهین نیز ظرف ۷ سال از تاریخ قطعیت حکم می باشد.

قابل گذشت بودن مجازات فحاشی و توهین

جرم توهین که شامل فحاشی نیز می گردد از جمله جرایم قابل گذشت است.

در جرایم قابل گذشت ،گذشت شاکی موجب می گردد که چنانچه پرونده و شکایت در جریان رسیدگی باشد، تعقیب و ادامه رسیدگی متوقف می گردد.

حتی در جایی که حکم قطعی و پرونده آماده اجرای حکم و یا در حال اجرای حکم باشد،گذشت شاکی موجب توقف اجرای حکم می گردد.

اثبات جرایم فحاشی و توهین

معمولاً شهادت شهود از مهمترین دلایل اثبات جرم توهین است.با این حال در فحاشی یا توهین پیامکی گرفتن پرینت پیامها راه مطمئنی برای اثبات فحاشی پیامکی است.

با این حال دلایل دیگر مانند نوشته حاوی توهین و فحاشی کتبی و اقرار متهم نیز از راه های اثبات فحاشی می باشند.

به نظر ما ضعف در امور فرهنگی و آموزشی ، تربیت ناصحیح فرزندان و فقر و نهادینه نشدن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی تاثیر مستقیمی بر کاهش یا افزایش جرایم علیه شخصیت افراد از جمله توهین و فحاشی خواهند داشت.

این مطلب با موضوع مجازات فحاشی و توهین توسط مسعود فریدنی وکیل پایه یک دادگستری تدوین گردیده است.

تلفن تماس : ۰۹۱۲۳۷۸۱۱۷

پیشنهاد مطالعه:

۱-مجازات خیانت در امانت چیست؟

۲-مجازات جرم فروش مال غیر چیست؟

.

 

4 دیدگاه

  1. مسعود

    با سلام و درود
    توهین و فحاشی به شخص فوت شده آیا برای ورثه حق شکایت ایجاد می‌کند !؟

    • سلام بر شما- در این مورد ماده ۶۰۸ تصریحی به توهین به اموات ندارد.اما نظر بنده این هست که چون در عرف جامعه ما ،توهین به مردگان اشخاص،توهین به مخاطب زنده و حاضر تلقی می گردد،در نتیجه توهین به اموات شخص ،در بردارنده توهین به شخص هم تلقی می شود.
      البته عقیده مخالف این هست که با توجه به اصل تفسیر مضیق و محدود قوانین کیفری،چنین موردی مشمول عنوان توهین نمی گردد.
      با این حال به نظر جرم تلقی کردن چنین عملی با توجه به عرف مسلم و جاری جامعه ایرانی ،موجه تر هست.

  2. بابک

    با سلام، متأسفانه بعضی افراد در گذشته به من توهین ها و الفاظی بکار بردن که درست نبوده و امروزه بعضی افراد در مورد آن ها غیبت و قضاوت می کنند، من هم سکوت کردم چون مدرکی مطمئن نداشتم تا از آن ها شکایت کنم ،من الان عضو( مشتری) یک مجموعه ورزشی هستم و بعضی از پرسنل ها و مشتری ها من را مسخره و بصورت سوم شخص تیکه می اندازند و حتی بعضی افراد از حضور من در استخر به پرسنل و مدیریت استخر شکایت کردن و حتی بعضی مشتری هاکه تا به حال من را ملاقات نکردن بخاطر حضور من شاکی هستن و تهدید به رفتن کردن، درضمن مدیریت استخر یا مجموعه ورزشی بطور مستقیم چیزی نگفته و وقتی فهمیدن که من متوجه غیبت ها شده ام و می خوام شکایت کنم ترسیده بودن و وکلای مجموعه بطور نامحسوس نزدیک من شدن تا از من اطلاعاتی( زندگی، شغل، منبع درآمد، روابط جنسی،… ) بگیرن،…، امروز ۸/۹/۹۷در اتاق ماساژ متوجه رفتار غیر عادی ماساژور شدم و فکر کنم که در اتاق بدون اجازه دوربین کار گذاشته بودن،… لطفاً من را راهنمایی فرمایید. با تشکر

    • سلام-هر چند مجازات جرم توهین به اشخاص،چندان بازدارنده نیست ولی برای جلوگیری از جوّ آزار دهنده ای که علیه شما به وجود آورده اند بهتر است علیه شخصی با الفاظ اهانت آمیز شما را خطاب می گند یا به تعبیر خودتان «تیکه» می اندازد ،تحت عنوان توهین و البته با کمک گرفتن از اظهارات شهودی که حاضر به ادای گواهی هستند،شکایت کنید.

ارسال پاسخ

*